آجیل نوروزی عشایر بلوچ نویسنده عبدالسلام بزرگ زاده

[salam]

آجیل نوروزی عشایر بلوچ نویسنده عبدالسلام بزرگ زاده



فصل بهار را در اصطلاح محلی و به زبان بلوچی بهارگاه می گویند در این فصل که گیاهان طبیعت از خواب زمستانی بیدار می شوند و شروع رویش گل ها و گیاهان است مردم نیز خود را برای تحول تکراری هر ساله آماده می کنند عشایر بلوچ نیز در مناطق بهارگاهی خود مستقر می شوند و در این ایام غذاهای محلی مخصوص بهار تهیه و از میهمانان نوروزی با این غذاها پذیرایی می کنند درختان شکوفه زده و دشت ها سرسبز و هوا ملایم و بهاری است بوی گل ها و گیاهان دارویی طبیعت بلوچستان را معطر می کند و طبیعت بلوچستان با گل های طبیعی و گیاهان دارویی همچون رنگین کمانی می ماند که گویی از آسمان سر به سجده گذاشته و زمین را بوسه می زند .مردم بلوچ در طول تاریخ هر آنچه نیاز داشتند با استفاده از امکانات موجود و آنچه در طبیعت خود بلوچستان یافت می شده تهیه می کردند و عدم وابستگی به دیگران را ثابت کرده و همیشه خود کفا بوده اند زیرا خود کفایی از شاخصه های اصلی اقوام ایرانی است عشایر بلوچ برای تهیه و تدارک آجیل نوروزی از امکانات اطراف خود استفاده می کنند خوشه های یک نوع گندم محلی را که دانه های چاق و درشتی دارد و از گندم معمولی دانه های آن درشت تر است و به آن پشمک می گویند را به همراه پودر زرد چوبه یا گیاه مخصوص محلی به نام هِچک که شبیه زعفران است و رنگ زرد دارد را با شیر گوسفند می جوشانند و روی تابه محلی به نام تین تفت می دهند تا خشک شود وبه آن دانکوک می گویند رنگ آن زرد پررنگ است دانکوک خوش طعم و نرم وشکننده است و با استفاده از مغز درختی کوهی به نام گواتام که شبیه بادام است اما هسته آن کوچکتر از بادام است مغز هسته آن را از هسته جدا کرده و با شیر گوسفند می جوشانند تا طعم خام و تلخ آن از بین برود و روی آفتاب پهن می کنند پس از خشک شدن همانند دانکوک نرم و شکننده و قابل خوردن است به آن وَشّک می گویند و خواص دارویی زیادی دارد اگر هسته گواتام را به جای شیر گوسفند با دوغ ترش محلی بجوشانند خوش طعم و کمی ترش می شود و به آن تُرُپشَک می گویند و همانند وَشَک پس از خشک شدن نرم و شکننده است و طعم لذیذ و ترشی دارد عشایربلوچ برای تهیه آجیل نوروزی دانکوک، وَشَک و تُرُپشَک را مخلوط کرده و از میهمانان نوروزی خود پذیرایی می کنند برای تدارک شیرینی نوروزی نیز علاوه بر تهیه انواع حلواهای محلی به نام حلوا مَدَر، چنگال و حلوا خرما یک نوع حلوای مخصوص نوروزی که از مخلوط خرما با دانکوک و به صورت گرد به اندازه توپ تنیس تهیه می شود استفاده می کنند.
عبدالسلام بزرگ زاده
بیست و ششم اسفند 1391